Wat doen we met Piet?

Sinterklaasfeest voor iedereen

Het Sinterklaasfeest wordt op steeds meer plekken, in steeds meer winkels, op steeds meer scholen, in steeds meer gemeenten, Inclusief gemaakt!

Daar zijn we heel blij mee. Het lijkt ons fantastisch als deze mooie traditie een blije jeugdherinnering voor iedereen kan blijven en worden!

Hieronder al onze oude en nieuwe tips voor het Sinterklaasfeest 2.0

Praktische tips en handvatten voor een Inclusief feest 

  • Piet is geen stereotype zwarte figuur (niet krom praten, niet onderdanig, geen ringen, geen rode lippen, geen kroeshaar, etc.).
  • Koop pakpapier, slingers, banners, versiering met neutrale Pieten. Gelukkig doen de meeste winkels hier aan mee.
  • Schrijf Piet als afzender van de gedichten (en niet Zwarte Piet)
  • Knutsel Piet in zijn nieuwe verschijning, dus niet perse zwart
  • Sint en Piet zijn gelijkwaardig (dus bijvoorbeeld geen u tegen Sint en jij tegen Piet)
  • Piet als gelijkwaardige vriend van Sint middels rollen als Opa Piet, de Hoofdpiet
  • Beeld Sint en Piet gelijkwaardig af, bijv. op de poster van de intocht
  • Roetpieten kunnen onherkenbaar worden middels brillen, snorren en andere stem
  • Zing de aangepaste Sinterklaasliedjes. Heel makkelijk, zeker voor de kinderen.
  • Sinterklaas verhalen met de nieuwe Piet zijn er inmiddels in legio boeken
  • Hou als school rekening met kinderen die vanwege religieuze, financiële en andersoortige redenen het Sinterklaasfeest thuis niet vieren

Nieuwe Piet, nieuwe liedjes

“Maar dan kloppen de liedjes niet meer?”. Ja, inderdaad. Daarom zijn er nu ook nieuwe liedjes 🙂

In het boek ‘Sinterklaasje kom maar binnen met je Piet‘ hebben Paul Passchier en Theo Keizer 25 van de populairste liedjes verzameld en die met minimale aanpassingen omgetoverd in toegankelijke en positieve liedjes. Zo wordt “Sinterklaasje kom maar binnen met je knecht, want we zitten allemaal even recht” omgetoverd naar “Sinterklaasje kom maar binnen met je Piet, want we zingen allemaal blij een lied” en wordt “Zijn knecht staat te lachen en roept ons reeds toe, wie zoet is krijgt lekkers, wie stout is de roe!” gewoon “Kijk, Piet staat te lachten en roept naar de kant: ‘Ik heb genoeg lekkers voor heel Nederland’.”

Tijdens de landelijke intocht (op het Sinterklaas journaal) worden deze liedjes veelal gebruikt. 

Hoe ziet een andere Piet eruit?

Onze collega’s in van Art.1 Midden Nederland hebben (met heel veel steun van de gemeente Utrecht) veel aandacht besteed aan een nieuwe Piet voor de regio. Samen met de Utrechtse Initiatiefgroep Piet. Dat resulteerde onder andere in een ‘toolkit sinterklaas‘. Daarin staan ook de verzamelde ideeën van mensen over hoe de nieuwe Piet eruit kan komen te zien, Piet 2.0.

Nederland Wordt Beter

De Stichting Nederland Wordt Beter zet zich al jaren in voor een feest voor iedereen. Zij hebben een, door de Vrije Universiteit van Amsterdam zorgvuldig ontwikkeld, lessenpakket voor in het basisonderwijs. Het bestaat uit vier lessen van 20 minuten, bestemd voor de boven­bouw van het basisonderwijs. De lessen bespreken de geschiedenis van Sint en Piet, het hoe en wat van een karikatuur en ten slotte wat er wél en wat er niet leuk is aan het Sinterklaasfeest.

De vraag waar de laatste les mee eindigt is: Hoe kunnen we het feest zo veranderen, dat het voor iedereen leuk is? De kinderen worden uitgenodigd om mee te denken. Zo komen er én goede (verrassende) oplossingen en ideeën naar boven én wordt er op een speelse manier draagvlak gecreëerd voor verandering.

Nederland Wordt Beter helpt op www.feestvoorallekinderen.nl ook met de praktische invoering van de Nieuwe Piet. Ook kunt u hen ondersteuning vragen bij het bespreekbaar maken van het onder­werp.

Toolkit De Vreedzame School

De Vreedzame School benadert het dilemma als een conflict, zoals het bij de Vreedzame School vaker over ‘een conflict’ gaat. Waar dus ook op de Vreedzame School manier mee kan worden omgegaan. Zij stellen dat de vraag of er terecht wordt gerefereerd aan de slavernij en racisme niet eens perse relevant is, maar dat het vooral gaat om de vraag “of men de kwestie rondom Zwarte Piet ziet als een conflict dat opgelost moet worden, of als een kritiek die genegeerd kan worden (…)”. En de vreedzame school antwoord daar natuurlijk ‘nee’ op.

Hier vindt u de lesbrief waarin zij een stuk geschiedenis beschrijven en de manier waarop er vanuit de Vreedzame School naar het conflict wordt gekeken. Het geeft tips over hoe je met je team het onderwerp aan kunt snijden en geeft een voorbeeld van hoe je een bijeenkomst met ouders (en leerkrachten) kunt organiseren. Daarnaast is er een lesbrief over hoe je de discussie met de groepen 6/7/8 kunt aangrijpen om thema’s als discriminatie en slavernij te bespreken en over hoe je deze kinderen kunt laten nadenken over een oplossing in het Zwarte Pieten dilemma (en daarover de directie laten adviseren). 

Waarom een nieuwe Piet?

De oude Zwarte Piet belichaamd het stereotype, karikaturale beeld uit de koloniale tijd en roept hij associaties op met het slavernijverleden. Bij ons komen jaarlijks tientallen jaren signalen van mensen die op straat ervaren dat zij zelf, of hun kind, of een ander ermee wordt gepest en gediscrimineerd. Ook is er een groeiende groep mensen die dat niet zozeer zelf ervaren maar wel hun zorg en solidariteit uiten.

Naast Nederlandse burgers die zich bij ons melden, hebben ook diverse organisaties erop gewezen dat de figuur van Zwarte Piet discriminerende en racistische aspecten in zich draagt. Onder andere het College voor de Rechten van de Mens, het VN-comité dat zich inzet voor de Rechten van de Mens en de Kinderombudsman spraken zich uit voor aanpassing van Piet.

‘En tóen snapte ik het’

Het underground magazine ‘VICE’ heeft in dit artikel een aantal mensen in beeld gebracht die het hele proces van ‘hè, maar het is gewoon een kinderfeest, en ik heb het altijd zo leuk gevonden, en we bedoelen het helemaal niet zo’ tot de ‘aha-beleving’ hebben doorlopen. 

Voor velen herkenbaar, en vervolgens ook heel inzichtelijk!

Ga naar de inhoud