SCP Onderzoek: een kwart van de inwoners Nederland ervaart discriminatie

24 januari 2014: Het Sociaal en Cultureel Planbureau constateert dat één op de vier Nederlanders in het afgelopen jaar discriminatie heeft ervaren. Het gaat daarbij vooral om discriminatie op grond van leeftijd, etnische herkomst, sekse en huidskleur. In totaal hebben 12.552 mensen een vragenlijst ingevuld waarin zij werden gevraagd naar hun eigen ervaringen ten aanzien van discriminatie.
(samenvatting met dank aan Radar)

4 miljoen Nederlanders ervaren discriminatie

De SCP constatering dat ruim 4 miljoen burgers discriminatie ervaren geeft aan dat discriminatie een breed ervaren fenomeen is. Het aantal mensen met een discriminatie-ervaring ligt hoger dan in eerdere onderzoeken zoals bijvoorbeeld de Rotterdamse Omnibusenquête waarin ook naar discriminatie wordt gevraagd. Tegelijkertijd laat het SCP onderzoek zien dat verschillende groepen uiteenlopende vormen van discriminatie ervaren. Zo ervaren 45-plussers vooral discriminatie op grond van leeftijd bij het zoeken naar werk. Lesbische vrouwen en homoseksuele mannen ervaren discriminatie vooral in hun vrije tijd, bijvoorbeeld in de openbare ruimte of bij het uitgaan. Allochtone Nederlanders maken discriminerende voorvallen op alle terreinen mee. Zij hebben last van discriminatie bij het zoeken naar een baan of stage, in het onderwijs, bij contacten met de politie, op straat of in de woonomgeving. Mannen en vrouwen ervaren dezelfde mate aan discriminatie, maar wel op andere gronden. Zo voelen vrouwen zich vaker gediscrimineerd op grond van hun geslacht dan mannen, maar ervaren mannen meer discriminatie op grond van hun etnische herkomst. Ook mensen met een beperking ervaren discriminatie, vooral op de arbeidsmarkt en in de openbare ruimte.

Reacties op discriminatie

De discriminatie-ervaringen hebben gevolgen voor hoe mensen zich gedragen en hoe zij zich voelen. Zo mijden mensen die zich gediscrimineerd voelen, bepaalde wijken of personen. Mensen die discriminatie op het werk ervaren gaan met minder plezier naar hun werk en willen zich extra bewijzen. Sommige mensen stoppen met werken, zoeken een andere baan of nemen genoegen met een lager salaris of een baan onder hun niveau. Studenten die discriminatie meemaken melden motivatieverlies en beleven minder plezier aan hun studie. Al deze aspecten geven aan hoe ingrijpend discriminatie-ervaringen kunnen zijn in het leven van mensen en welke gevolgen ze kunnen hebben voor de samenleving als geheel.

Herkenbaar

Deze resultaten zijn ernstig maar herkenbaar voor Art.1 Bureau Discriminatiezaken Noord Holland Noord en andere antidiscriminatieorganisaties. Mensen met een grote diversiteit aan achtergronden lopen bij antidiscriminatie bureaus binnen om ervaringen te melden en vragen steun en advies. De meeste klachten hebben betrekking op de grond ras (in dit onderzoek als etniciteit en huidkleur aangeduid). De arbeidsmarkt is ook bij de ADB’s het meest voorkomende terreinen van melding. Recent zien we dat er ook veel discriminatie op sociale media wordt ervaren, bijvoorbeeld op Facebook of Twitter. Deze ervaringen zijn in het SCP onderzoek niet meegenomen. Mogelijke gevolgen van discriminatie bij melders zijn: neerslachtigheid, woede, maar ook de wil om er iets aan te doen en zich niet bij de ongelijke behandeling neer te leggen. De klachtbehandelaars van de antidiscriminatiebureaus helpen mensen om hun negatieve ervaringen om te zetten in positieve actie.

Beter zicht op discriminatie

Enquêtes zoals dit SCP-onderzoek zijn een belangrijk middel om meer inzicht in het probleem van discriminatie te krijgen. Het SCP heeft eerder waardevol onderzoek verricht naar discriminatie op de arbeidsmarkt, onder andere door middel van praktijktests en statistische analyse. Klachtencijfers van antidiscriminatiebureau’s en registratiegegevens van de politie zijn een andere bron van informatie over discriminatie. Al deze bronnen belichten maar een deel van het probleem, bijvoorbeeld alleen ‘ervaren’ discriminatie, of alleen ‘gemelde’ discriminatie. Bij elkaar genomen laten alle onderzoeken echter duidelijk zien dat aandacht voor bestrijding en preventie van discriminatie hard nodig is.
Ga naar de inhoud